ادتا 4 سدیم

ادتا 4 سدیم چیست؟

ادتا 4 سدیم (EDTA 4Na) یک آمینو پلی کربوکسیلیک اسید جامد، بی‌رنگ و محلول در آب است که از خنثی سازی اتیلن دی آمین تترا استیک اسید با 4 اکی‌والان هیدروکسید سدیم به‌دست می‌آید و با اتصال به یون‌های معدنی خاص، آن‌ها را غیرفعال می‌کند، که این امر سبب شده است به‌عنوان یک عامل نرم کننده آب مورد استفاده قرار بگیرد. ادتا 4 مشابه ادتا 2 در بسیاری از ترکیبات، به‌عنوان جداکننده یون کلسیم و آهن کاربرد دارد. این ماده در صنایع مختلف از جمله دستگاه‌های تصفیه آب، ضدعفونی کننده‌ها، شوینده‌های بهداشتی مورد استفاده قرار می‌گیرد و همچنین به دلیل خاصیت نگهدارنده در بسیاری از محصولات آرایشی و بهداشتی نیز استفاده می‌شود و با جلوگیری از رشد میکرو ارگانیسم‌ها و قارچ‌ها باعث افزایش نیمه عمر این محصولات می‌گردد و همچنین باعث حفظ رایحه در آن‌ها می‌شود.

لازم به ذکر است که نمونه‌های تجاری ادتا 4 اغلب هیدراته می‌شوند که از نظر خواص با فرم‌های بی‌آب یکسان هستند؛ البته مشروط بر اینکه pH یکسان داشته باشند.

روش تولید ادتا4 سدیم

EDTA 4Na اولین بار توسط Munz در سال 1935 از ترکیب اتیلن دی آمین و اسید کلرواستیک تولید شد. اما امروزه عمدتاً از ترکیب اتیلن دی آمین، فرمالدئید و سیانید سدیم به‌دست می‌آید، به این ترتیب نمک سدیم تشکیل می‌گردد و در مراحل بعدی به اسید تبدیل می‌شود.

فرمول تولید این ماده به شرح زیر است:

H2NCH2CH2NH2 + 4CH2O + 4 NaCN + 4 H2O → NaO2CCH2)2NCH2CH2N(CH2CO2Na)2 + 4NH3

(NaO2CCH2)2NCH2CH2N(CH2CO2Na)2 + 4 HCl → (HO2CCH2)2NCH2CH2N(CH2CO2H)2 + 4NaCl

این فرآیند هر ساله برای تولید 80000 تن EDTA در جهان مورد استفاده قرار می‌گیرد.