تفاوت اسید بوریک و بوراکس از نظر کاربردهای صنعتی

اسید بوریک و بوراکس هر دو یک ماده شیمیایی پرکاربرد صنعتی هستند که امروزه به دلیل تشابه اسمی و تشابه در ترکیبات سازنده، در بسیاری موارد با هم اشتباه گرفته می‌شوند؛ درحالیکه تفاوت اسید بوریک و بوراکس بسیار برجسته است و عدم توجه به فرق بوراکس و اسید بوریک می‌تواند شما را در استفاده‌های صنعتی دچار ضرر و زیان کند.

بوریک اسید و بوراکس هر دو به خاطر منشا مواد سازنده‌شان به‌عنوان بورات‌ها شناخته می‌شوند و به صورت کلی می‌توان بوراکس را ماده سازنده اسید بوریک دانست اما در نهایت با اینکه اسید بوریک از دل بوراکس بیرون کشیده می‌شود، همچنان فرق بوراکس و اسید بوریک در زمینه‌های مختلفی مانند خواص شیمیایی، کاربرد صنعتی و حتی ساختار مولکولی مشهود است.

در این مقاله از آوینا تجارت اطلس به بررسی تفاوت اسید بوریک و بوراکس می‌پردازیم و در نهایت مشخص می‌کنیم که کدام یک از اسید بوریک یا بوراکس برای شما در استفاده‌های مختلف مفیدتر است. با ما همراه باشید.

تفاوت اسید بوریک و بوراکس چیست؟

قبل از اینکه به تفاوت اسید بوریک و بوراکس بپردازیم، خوب است با ماهیت هر دو این مواد آشنا شویم. درواقع بوراکس و اسید بوریک هر دو ترکیباتی هستند که از عنصر بور به دست می‌آیند.

تفاوت اسید بوریک و بوراکس از نظر منشا تولید

دو ماده بوریک اسید و بوراکس، هردو برخاسته از عنصری به نام بور هستند اما از آنجایی که ماهیت متفاوتی نسبت به هم دارند، منشا تولید آن‌ها نیز باهم تفاوت دارد. جالب است بدانید که بوریک اسید و بوراکس، هردو در طبیعت موجود هستند. بوراکس به‌عنوان نمک و پایه سازنده اسید بوریک بیشتر در مکان‌های خشک که حاصل تبخیر دریاچه‌های نمک هستند وجود دارد. درواقع یکی از اصلی‌ترین منابع استخراج بوراکس دشت‌های نمکی است که در ایالت‌های نوادا و یوتا در ایالات متحده وجود دارند.

اما اسید بوریک به‌عنوان ماده‌ای که از ترکیبات بوراکس با هیدروژن و دیگر اسیدها به دست می‌آید، در میوه‌ها مانند سیب و موز، نوشیدنی‌های خاص، بادام و بادام زمینی و همچنین در آبجو و سبزیجات برگدار یافت می‌شود. البته جالب است بدانید که اسید بوریک نیز مانند بوراکس گاهی در بستر دریاها قابل مشاهده است.

تفاوت اسید بوریک و بوراکس از نظر ساختار مولکولی

یکی دیگر از نمونه‌های تفاوت اسید بوریک و بوراکس، در دل ساختار مولکولی این مواد نهفته است. بوراکس که نام دیگر آن تترابورات سدیم است، فرمول شیمیایی مشخصی به صورت Na2B4O7 • 10H2O دارد که به وضوح حداقل 10 مولکول آب به هر واحد از آن چسبیده است. به این ترتیب این ماده از ترکیب اکسیژن، بور و سدیم به دست آمده است.

در مقابل اسید بوریک ماده شیمیایی است که از ترکیب بوراکس با سایر مواد طبیعی مانند بوراسیت و یا کلمنیت ایجاد می‌شود. بوراسیت و کلمنیت هر دو مواد معدنی هستند که از بور طبیعی به دست آمده‌اند و عمدتا در محیط‌های رسوبی مثل دریاچه‌های نمک یافت می‌شوند. به عبارت دیگرُ اسید بوریک را می‌توان ماده‌ای در نظر گرفت که از مخلوط شدن هیدروژن و اسیدهای دیگرُ در بوراکسی که داخل دریاچه‌های نمک وجود دارد به وجود می‌آید. نام دیگر اسید بوریک هیدروژن بورات است که فرمول شیمیایی آن به صورت H3BO3 می باشد.

تفاوت اسید بوریک و بوراکس از نظر تاریخچه

بوریک اسید و بوراکس ترکیبات امروزی نیستند و قرن‌هاست توسط انسان برای اهداف پاکیزگی مورد استفاده قرار می‌گیرند. درواقع از اسید بوریک حتی توسط یونیان باستان برای تمیز کردن منازل  مورد استفاده قرار می‌گرفت. نمونه شیمیایی خالص این ترکیب در سال 1702 توسط یک دانشمند آلمانی به نام ویلهلم هومبرگ کشف شد. از این ماده در ابتدای دوران کشف برای مصارف پزشکی استفاده می‌شد اما پس از انقلاب صنعتی، اسید بوریک به صورت گسترده در صنایع دیگر مانند تولید انواع پاک‌کننده‌ها و مواد نگهدارنده به کار برده شد.

در مقابل بوراکس نیز به مقدار زیاد در سال 1881 در دره مرگ (Death Valley) کشف شد. قبل از کشف، این ماده در کاربردهای گسترده‌ای مورد استفاده قرار می‌گرفت اما دست یابی به نمونه خالص افین ماده در دانشگاه کالیفرنیا، باعث شد تا کاربردهای بوراکس بیش از پیش شود. بوراکس چند دهه بعد از کشف به صورت همگانی در دسترس قرار گرفت و به‌عنوان تقویت کننده در محصولاتی مانند شوینده لباسشویی به کار گرفته شد.

تفاوت اسید بوریک و بوراکس از نظر کاربردهای صنعتی

یکی دیگر از نمونه‌های تفاوت اسید بوریک و بوراکس، کاربردهای صنعتی این دو ماده است. درواقع با اینکه این مواد، عناصر پایه مشتری دارند اما در نهایت نوع اتصال بین مولکولی آن‌ها و همچنین ساختارشان منجر شده است که نقش های مختلفی را در صنعت بازی کنند.

اسید بوریک به صورت کلی برای تولید فایبر گلاس، صفحه‌های نمایش LCD، سرامیک و تولید بتونه استفاده می‌شود. همچنین در پزشکی به‌عنوان یک ضد عفونی کننده و یک عامل ضد باکتری کاربرد دارد. از دیگر کاربردهای صنعتی اسید بوریک می‌توان به درمان عفونت‌های مخمری هم اشاره کرد. در برخی از کشورها از اسید بوریک برای افزایش مدت نگهداری غذا نیز استفاده می‌شود. اسید بوریک را همچنین به صورت عمده در تولید حشره‌کش‌های مربوط به سوسک‌ها،مورچه‌ها و موریانه‌ها به کار می‌برند.

در مقابل، بوراکس معمولا به‌عنوان یک ماده شوینده و تمیزکننده خانگی استفاده می‌شود. این ماده به‌عنوان یک عامل ضد قارچ عمل می‌کند و می‌تواند در نقش نگهدارنده و عامل ضد حریق در محصولات نهایی مورد استفاده قرار بگیرد. همچنین بوراکس در تولید شیشه نیز کاربرد فراوانی دارد.

تفاوت اسید بوریک و بوراکس از نظر ویژگی های شیمیایی

مسلما بین بوریک اسید و بوراکس از نظر ویژگی‌های شیمیایی نیز تفاوت‌هایی وجود دارد. همانطور که گفتیم این مواد از نظر فرمول شیمیایی تفاوت دارند و همین موضوع منجر به بروز تفاوت اسید بوریک و بوراکس از منظر ویژگی‌های شیمیایی و فیزیکی شده است. اسید بوریک در اصل یک اسید ضعیف است که pH پایینی دارد؛ درصورتیکه بوراکس دارای خواص قلیایی بالایی است و pH  بالاتری نسبت به اسید بوریک دارید. همین عامل سبب می‌شود که به‌عنوان یک عامل تمیز کننده موثر و منبع سدیم در فرآیندهای شیمیایی شناخته شود.

یکی دیگر از نمونه‌های فرق اسید بوریک و بوراکس شکل ظاهری آن‌هاست. شکل ظاهری اسید بوریک به صورت یک پودر کریستالی سفید رنگ است؛ درحالیکه بوراکس عموما به‌صورت بلورهای بی‌رنگ یا سفید ظاهر می‌شود و شکل هندسی منظمی دارد. همچنین اسید بوریک بسیار رطوبت گیر است و می‌تواند رطوبت هوا را جذب کند. در مقابل بوراکس می‌تواند به راحتی در آب حل شود و تشکیل محلول‌های شوینده قوی بدهد.

تفاوت اسید بوریک و بوراکس از نظر ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی را برای شما در جدول زیر آورده‌ایم:

مقایسه قیمت و دسترسی به بوراکس و اسید بوریک

اسید بوریک و بوراکس از جهات بسیاری شبیه به هم هستند و این مسئله به دلیل مشترک بودن عناصر سازنده آن‌هاست. هر دو این ترکیبات از بور به دست آمده‌اند و از نظر کاربرد در صنایع شوینده استفاده مشترکی دارند اما درنهایت می‌توان تفاوت اسید بوریک و بوراکس را از منظر قیمت نیز مشاهده کرد.

به صورت کلی اسید بوریک نسبت به بوراکس از قیمت بیشتری برخودار است. دلیل قیمت بیشتر اسید بوریک را می‌توان تصفیه بیشتر و درصد خلوص بالاتر آن نسبت به بوراکس ذکر کرد؛ چرا که این ماده از حجم بیشتری بور در واحد یکسان برخوردار است. همچنین یکی دیگر از نمونه‌های فرق اسید بوریک و بوراکس میزان دسترسی به این مواد است. در حالت کلی شما می‌توانید بوراکس را بسیار راحت‌تر از اسید بوریک به دست بیاورید و آن را در مقیاس‌های مختلف خریداری کنید. از این رو، این مسئله نیز می‌تواند دلیلی بر قیمت پایین‌تر بوراکس نسبت به اسید بوریک باشد.

از طرفی چون دستیابی به اسید بوریک سخت‌تر است، این ماده ارزشمندتر تلقی می‌شود و همچنین فعالان صنعتی تلاش می‌کنند فروشگاه‌ها یا شرکت‌های معتبری را در زمینه تامین مواد اولیه شیمیایی بیابند که بتوانند به راحتی حجم دلخواهی از اسید بوریک را در هر زمان بدست آورند.

همچنین از آنجایی که این دو مواد در صورت پیروی درست از استانداردها، سمیت کمی برای محیط و سلامت انسان دارند، در برخی مواقع در صنعت، به جای مواد شیمیایی دیگر جایگزین می‌شوند. البته لازم به ذکر است که بوراکس نسبت به اسید بوریک سمیت کمتری دارد.

اسید بوریک یا بوراکس؛ کدام ماده برای مصارف صنعتی بهتر است؟

اینکه بخواهید بین اسید بوریک یا بوراکس یکی را انتخاب کنید، به نوع مصرف و کاربرد شما بستگی دارد. اگر به‌عنوان یک تولیدکننده صنعتی می‌خواهید بر اساس فرق اسید بوریک و بوراکس انتخاب کنید، باید بگوییم که هر یک از این مواد کاربردهای متفاوتی دارند. همچنین قیمت این ماده می‌تواند تاثیر مستقیمی بر روی انتخاب شما داشته باشد؛ بوراکس به طور کلی ارزان‌تر است و سمیت کمتری نسبت به بوریک اسید دارد. از طرفی، استفاده از بوریک اسید نیازمند رعایت نکات ایمنی بیشتری است. اما در نهایت این ویژگی‌ها و خاصیت هر ماده است که مشخص می‌کند شما باید به سراغ خرید بوراکس یا خرید اسید بوریک بروید.

اگر به دنبال خرید اسید بوریک با کیفیت با قیمتی مقرونبه‌صرفه هستید، شرکت آوینا تجارت اطلس به‌عنوان یکی از بزرگترین و معتبرترین شرکت‌های تامین مواد اولیه شیمیایی، اسید بوریک را با کیفیتی مرغوب به مصرف کنندگان صنعتی ارائه می‌کند. شما می‌توانید با تماس با مشاوران ما، سوالات خود را درباره تفاوت اسید بوریک و بوراکس مطرح کنید و درباره جزئیات خرید اسید بوریک اطلاعات بیشتری به دست آورید.

سوالات متداول درباره تفاوت اسید بوریک و بوراکس