اسید اسکوربیک که در واقع همان ویتامین C شناخته شده در بین ویتامین‌های ضروری برای بدن است، به روش‌های مختلفی سنتز می‌شود. این ماده محلول در آب قادر به تولید در بدن نیست و باید به روش خوراکی، دارویی و غیره تامین شود.
از طرفی، کاربرد آسکوربیک اسید تنها برای مقاصد دارویی و خوراکی برای رفع نیاز بدن به این ویتامین نیست و لازم است که با سایر گزینه‌ها در خصوص پاسخ به سوال اسید اسکوربیک برای چیست آشنا شویم. در این نوشته از آوینا تجارت اطلس قصد داریم به چیستی آسکوربیک اسید، کاربردها، سنتز، خواص، مضرات و منابع خرید و ثبت سفارش اسید اسکوربیک بپردازیم. همراه ما باشید تا با این ماده و خواص آن بیشتر آشنا شوید.
آسکوربیک اسید چیست؟
آسکوربیک اسید در ساختار ویتامین ث به صورت خوراکی و دارویی برای بدن تامین می‌شود. این ترکیب در آب محلول بوده و قابلیت ذخیره شدن در بدن را ندارد. از طرفی امکان تامین ویتامین C با مصرف مواد غذایی حاوی این ویتامین نظیر مرکبات، گوجه فرنگی و کلم بروکلی فراهم است؛ اما گاها شرایطی پیش می‌آید که نیاز می‌شود نحوه مصرف این ماده با تغییراتی مواجه شود و در گریدهای دارویی و قرص آسکوربیک اسید مصرف شود.
علاوه بر این، اسید آسکوربیک در صنایع تصفیه آب، آرایشی و بهداشتی، صنایع غذایی، خوردگی فلزات و غیره نیز کاربرد دارد و همه این‌ها از ساختار منحصربه‌فرد این ترکیب نشات می‌گیرد. از ساخت کلاژن و ترمیم کنندگی گرفته تا پروتئین لازم برای ساخت غضروف و تاندون و غیره، همگی بخشی از خواص اسید آسکوربیک محسوب می‌شوند که در ادامه بیشتر به این موضوعات خواهیم پرداخت.
آسکوربیک اسید خوراکی چیست؟
اسید آسکوربیک خوراکی را بیشتر با نام ویتامین C می‌شناسند. این ترکیب به خاطر خواص آنتی اکسیدانی و تقویت کننده سیستم ایمنی بدن شناخته شده است و اغلب در نقش اسکوربیک اسید ویتامین ث به عنوان مکمل غذایی و جلوگیری از خرابی محصولات استفاده می‌شود. مصرف منظم اسید اسکوربیک ویتامین به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند و از طرف دیگر به عنوان آنتی اکسیدان طبیعی در محصولات غذایی، اهمیت خود را در سلامت بدن نشان می‌دهد.
نام های دیگر اسکوربیک اسید
نام رایج و عمومی‌تری که برای آسکوربیک اسید شناخته شده، ویتامین C است. البته این ماده به صورت مشتقات دیگری و با نام‌های آسکوربات و L-آسکوربیک اسید نیز وجود دارد؛ اما در حالت کلی نام دیگر اسید اسکوربیک را با ویتامین ث می‌شناسند.
انواع اسکوربیک اسید
اسید اسکوربیک قابلیت سنتز به فرم‌های مختلف را نیز دارد. به عبارتی تنها شکل این ماده چه در مقیاس صنعتی و چه در حالت طبیعی، به فرم رایجی که می‌شناسیم، نیست. در ذیل به سایر فرم‌ها و مشتقات حاصله از آسکوربیک اسید نیز اشاره می‌کنیم:
L-آسکوربیک اسید
فرم رایج اسید اسکوربیک که در میوه‌ها و سبزیجات پیدا می‌شود، به صورت L-آسکوربیک اسید است. این فرم مشتق شده از اسید اسکوربیک اصلی، بیشترین فعالیت بیولوژیکی را دارد و به عنوان مکمل غذایی و ماده‌ای پر کاربرد در محصولات مراقبت پوستی نیز شناخته می‌شود.
کلسیم آسکوربات
فرم‌های بعدی اسید آسکوربیک به صورت نمک‌های سنتز شده از این نوع اسید هستند که یکی از آن‌ها کلسیم آسکوربات است. زمانی که ویتامین C با کلسیم وارد واکنش می‌شود، فرمی از مکمل غذایی تشکیل می‌دهد که این فرم جدید در داروها برای افرادی که نیاز به مصرف همزمان کلسیم و ویتامین ث دارند، توصیه می‌شود.
سدیم آسکوربات
نمک دیگری که از اسید اسکوربیک سنتز می‌شود، سدیم آسکوربات نام دارد که به خاطر ساختار نمکی از نوع سدیمی به راحتی در آب حل می‌شود و از آن جایی که از نظر اسیدیته خنثی است، می‌تواند برای افرادی که به مصرف مواد اسیدی حساس هستند، جایگزین شود.
آسکوربیل فسفات
به دلیل پایداری بیشتر آسکوربیل فسفات نسبت به آسکوربیک اسید، این فرم مشتق شده از Ascorbic Acid در تولید مواد و محصولات آرایشی و بهداشتی و مراقبت پوستی بیشتر استفاده می‌شود.
آسکوربیل پالمیتات
این فرم از آسکوربیک اسید، حلالیت بیشتری در چربی‌ها دارد و به عنوان فرم چربی دوست در محصولات آرایشی استفاده می‌شود.
منیزیم آسکوربیل فسفات
فرمی حاوی منیزیم و آسکوربیل فسفات که محلول در آب بوده و برای روشن کردن پوست و کاهش علائم پیری در محصولات مراقبت پوستی استفاده می‌شود.
اسکوربیک اسید چگونه ساخته می شود؟
طرز تهیه آسکوربیک اسید به 2 روش بیوتکنولوژیکی و ریچشتاین گرونر (Reichstein-Grussner) انجام می‌گیرد. این دو روش با یکدیگر تفاوت‌هایی دارند که در این بخش به این دو روش تولید اسکوربیک اسید می‌پردازیم:
روش ریجشتاین-گرونر
در ابتدا D گلوکز به سوربیتول در حضور عامل نیکلی تبدیل شده و سپس سوربیتول به L-سوربوز به وسیله باکتری‌های خاصی اکسید می‌شود. پس از آن اکسیداسیون دیگری نیز صورت می‌گیرد و این بار L-سوربوز به 2 کتو گلونیک اسید تبدیل می‌شود. در نهایت طی عملیات لاکتون سازی و تبدیل کتوگلونیک به استر و هیدرولیز آن، آسکوربیک اسید تهیه می‌شود.
روش بیو تکنولوژیکی
این روش که به وفور نیز استفاده می‌شود، از مسیر تبدیل D گلوکز یا D سوربیتول به KLG-2 (2 کتو L گلونیک اسید) عبور می‌کند. پس از آن KLG-2 با واکنش‌های شیمیایی و بیولوژیکی به اسید اسکوربیک تبدیل می‌شود.
خواص فیزیکی و شیمیایی اسکوربیک اسید
| خواص فیزیکی و شیمیایی اسکوربیک اسید | |
| فرمول شیمیایی | C6H8O6 |
| جرم مولکولی | 176.12 گرم بر مول |
| شکل ظاهری | بلور یا پودر سفید متمایل به زرد |
| چگالی | 1.65 گرم بر سانتی‌متر مکعب |
| نقطه ذوب | 190 درجه سانتی گراد |
| نقطه جوش | 552.7 درجه سانتی گراد |
| حلالیت | حلالیت بالا در آب، اتانول، گلیسیرول و پروپیلن گلیکول |
| pH | 1-2.5 |
خواص آسکوربیک اسید
آسکوربیک اسید ماده‌ای با آنتی اکسیدانی بسیار قوی و لازم برای بدن است که مصرف کردن منظم آن می‌تواند جذب آهن را در بدن تسهیل، فشار خون را کنترل و به ساخت کلاژن کمک نماید. این ماده خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی را نیز کاهش می‌دهد و از بروز سرماخوردگی و خطر ابتلا به سرطان جلوگیری می‌کند. علاوه بر این‌ها خواص آسکوربیک اسید برای پوست نیز در سنتژ کلاژن و سلامت سلول‌های پوستی نمایان است و از طرف دیگر زمان بهبود زخم‌ها را کاهش می‌دهد.
در حالت کلی آسکوربیک اسید فواید زیادی برای بدن دارد و این فواید از ساخت و ترمیم استخوان‌ها گرفته تا تقویت ایمنی بدن مشخص است. در صورتی که بدن با کمبود اسید آسکوربیک مواجه شود، احتمال بروز بیماری اسکوروی یا اسکوربوت نیز پیش می‌آید و ممکن است از طرف دیگر لثه‌ها نیز دچار خونریزی شوند. بنابراین باید مصرف آسکوربیک اسید ویتامین سی را جدی بگیرید.
آسکوربیک اسید ویتامین سی
از مهم‌ترین دلایلی که لازم است هر فردی آسکوربیک اسید ویتامین سی را مصرف کند، تقویت سیستم ایمنی بدن است. این ماده با کمک به تولید بیشتر گلبول‌های سفید، از بدن در برابر بروز بسیاری از بیماری‌ها جلوگیری کرده و از بدن در برابر عوامل آسیب‌زا مثل رادیکال‌های آزاد محافظت می‌کند.
قرص آسکوربیک اسید برای چیست؟
قرص ویتامین ث یا همان قرص اسکوربیک اسید توسط پزشک در زمان کمبود این ویتامین در بدن یا برای ارتقا سیستم ایمنی بدن تجویز می‌شود. این قرص با خواص آنتی اکسیدانی فوق العاده باعث تقویت سیستم ایمنی بدن شده و به تولید بیشتر لوکوسیت‌ها کمک می‌کند.
کاربرد اسکوربیک اسید در صنایع مختلف
در صنایع مختلف آسکوربیک اسید کاربرد زیادی دارد. از کنترل pH و جلوگیری از اکسید شدن مواد غذایی و محصولات آرایشی و بهداشتی گرفته تا تامین ویتامین سی مورد نیاز بدن، همگی در لیست کاربرد اسید اسکوربیک در صنایع مختلف قرار می‌گیرند. در ذیل به هر یک از کاربردهای این ترکیب مهم در صنایع مختلف بیشتر اشاره می‌کنیم:
کاربرد اسکوربیک اسید در صنایع غذایی
در صنایع غذایی به دلیل خاصیت آنتی اکسیدانی قوی، عامل نگهدارنده طبیعی، مکمل غذایی و غیره از ویتامین سی آسکوربیک اسید استفاده می‌کنند. همین خواص باعث می‌شود تا این ترکیب به خاطر حفظ طراوت، افزایش کیفیت محصولات و خاصیتی که ویتامین سی دارد، به وفور در صنعت سراغ استفاده از آسکوربیک اسید بروند. در ذیل به چند نمونه از کاربرد اسکوربیک اسید در صنایع غذایی اشاره می‌کنیم:
- اسید اسکوربیک نگهدارنده طبیعی به حساب می‌آید و به دلیل داشتن حالت اسیدی و pH پایین، از فاسد شدن مواد غذایی جلوگیری می‌کند.
- در نانوایی‌ها اسید اسکوربیک باعث افزایش حجم نان می‌شود و ارزش غذایی نان‌ها را بالا می‌برد.
- در قصابی برای جلوگیری از تغییر رنگ گوشت و اکسید شدن آن، سراغ استفاده از اسید اسکوربیک می‌روند تا طراوت و ماندگاری گوشت افزایش یابد.
- در تولید سوسیس کالباس نیز سراغ استفاده از آسکوربیک اسید در کنار فراورده‌های نیترات و نیتریت می‌روند تا از تولید مواد سرطان زا و تغییر رنگ این محصولات و فاسد شدنشان جلوگیری شود.
کاربرد اسکوربیک اسید در صنایع آرایشی- بهداشتی
قرار گرفتن زیاد در معرض آفتاب و نور فرابنفش باعث کاهش اسید اسکوربیک طبیعی بدن و به مرور افزایش چین و چروک‌ها می‌شود. به همین خاطر اسید اسکوربیک به خاطر برخورداری از آنتی اکسیدانی قوی در فرمولاسیون مواد آرایشی و بهداشتی به کار می‌رود. برخی محصولات مراقبت پوستی نیز بر پایه ویتامین سی در چند سال اخیر بسیار رواج یافته‌اند.
این دسته از محصولات باعث کلاژن سازی بیشتر پوست، از بین بردن چین و چروک سطحی، جلوگیری از پیری زودرس و شاداب و سرحال نگه داشتن پوست می‌شوند. از طرفی اسید اسکوربیک به صورت مشتق شده و در فرم‌های دیگری مثل آسکوربیت سدیم، سدیم آسکوربیل فسفات، اسکوربات منیزیم و غیره به دلیل قابلیت کنترل pH در کنار سایر خواص ماده اصلی، به وفور برای افزایش ماندگاری محصولات آرایشی و بهداشتی استفاده می‌شود.
کاربرد اسکوربیک اسید در صنایع دارویی
در داروهای تزریفی و محلول‌های سرم، از آسکوربیک اسید به عنوان ماده آنتی اکسیدان، پایدار کننده در برخی داروها و پیشگیری و درمان برخی بیماری‌ها استفاده می‌شود. ویتامین سی به فرم آسکوربیک اسید قرص جوشان نیز به عنوان مکمل و تقویت سیستم ایمنی بدن تولید می‌شود. از طرفی با توجه به اهمیت ویتامین سی برای بدن، مشتقات این ترکیب نیز در داروسازی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
این ماده بخش بزرگی از مصرف و فروش اسید اسکوربیک در کشور را به خود اختصاص داده است. دلیل این اتفاق به اهمیت آسکوربیک اسید در داروسازی مربوط می‌شود. از آسکوربیک اسید در ساخت داروهایی افزایش تولید کلاژن، افزایش جذب آهن در بدن، پیشگیری و درمان بیماری اسکوروی و غیره به فرم‌های کپسول، قرص، قرص جویدنی و آدامس و غیره استفاده می‌شود.
کاربرد اسکوربیک اسید در آزمایشات و تحقیقات علمی
در آزمایشگاه برای تحقیقات عملی در حوزه بیماری‌های مزمن مثل بیماری‌های قلبی عروقی، دیابت، بیماری‌های التهابی و غیره از آسکوربیک اسید استفاده می‌کنند. علاوه بر این در تحقیقات ژنتیکی از این ترکیب به عنوان محافظ DNA در برابر آسیب‌های اکسیداتیو استفاده می‌کنند. علاوه بر تمامی این موارد آسکوربیک اسید در مطالعات بیوشیمیایی و به عنوان آنتی اکسیدان قوی نیز در تحقیقات و آزمایشات به کار گرفته می‌شود.
نکته مهمی که درباره آسکوربیک اسید در آزمایش نوارهای تست ادرار مشاهده می‌شود، مربوط به ایجاد اختلال ناشی از مقدار زیاد این ترکیب در ادرار است. به همین خاطر قبل از آزمایش نباید ویتامین سی را به فرم‌های مختلف دارویی مصرف کرد.
کاربرد اسکوربیک اسید در صنایع بسته‌بندی و نگهداری مواد غذایی
در نگهداری و بسته بندی مواد غذایی، تولید کنندگان صنایع غذایی از اسید آسکوربیک برای حفاظت این مواد فراوری شده در برابر فساد استفاده می‌شود. از این رو در کنسرو‌ها، آب معدنی، انواع مربا، نوشیدنی‌ها و میوه‌ها و کمپوت‌ها سراغ اسید آسکوربیک می‌روند.
کاربرد اسکوربیک اسید در نوشیدنی‌ها
در پروسه تولید آبمیوه‌ها و نوشیدنی‌ها، آسکوربیک اسید کاربرد دارد. زمانی که در پروسه خرد کردن میوه، پوره کرده و غیره در تولید آبمیوه‌ها، ویتامین سی کاهش می‌یابد، برخی شرکت‌ها برای جبران ویتامین سی از دست رفته، از اسید آسکوربیک خوراکی استفاده می‌کنند.
از طرفی اسید آسکوربیک از اکسید شدن مواد غذایی فراوری شده جلوگیری می‌کند و رنگ و طعم مواد را در طولانی مدت حفظ می‌کند تا از تغییر طعم و رنگ این مواد جلوگیری شود.
مضرات و عوارض اسکوربیک اسید
اگرچه آسکوربیک اسید خواص زیادی برای بدن دارد؛ اما مصرف بالای این ماده در دوزهای بالا، عوارض جانبی مثل سوزش معده، سردرد، گرفتگی معده و گاها حالت تهوع را ایجاد می‌کند. این اتفاق به دلیل خاصیت اسیدی این ترکیب و ساختار آن رخ می‌دهد. از طرفی مصرف بیش از اندازه آسکوربیک اسید احتمال بروز خطر سنگ کلیه را نیز افزایش می‌دهد. از این رو توصیه می‌شود برای جلوگیری از بروز مضرات اسید اسکوربیک، مصرف این ماده را کنترل کنید.
ویژگی های اسکوربیک اسید
آسکوربیک اسید ویتامین سی به چند دلیل اهمیت زیادی در صنعت و برای بدن دارد. این دلایل در دسته بندی ویژگی‌های اسکوربیک اسید قرار می‌گیرند که به شرح زیر است:
- خواص آنتی اکسیدانی و محافظت از سلول‌ها و مواد غذایی در برابر فرایندها و آسیب‌های اکسید شدن
- تقویت کننده سیستم ایمنی بدن با کمک به تولید گلبول‌های سفید
- سنتز کلاژن به عنوان پروتئین اصلی در پوست، بافت و غضروف‌های بدن و عامل ترمیم کننده
- کمک به افزایش جذب بدن با مصرف به صورت مکمل‌های دارویی
- تامین یکی از ویتامین‌های ضروری برای بدن
تولید کننده اسکوربیک اسید
آسکوربیک اسیدی که در ایران و در صنایع و گریدهای خوراکی استفاده می‌شود، از کشور چین تامین می‌شود. البته این ماده از شرکت‌های درجه یک تولید کننده اسید اسکوربیک ویتامین سی از چین تامین می‌شود؛ چرا که اهمیت این ماده بر کسی پوشیده نیست و لازم است که حساسیت زیادی برای خرید آسکوربیک اسید در نظر گرفته شود. برند زیبو یکی از برندهای مطرح چینی در این حوزه است که به دلیل تولید آسکوربیک اسید با کیفیت بالا شناخته شده است و در حال حاضر صنایع داخلی میزان اسید اسکوربیک مورد نیاز خود را از این برند دریافت می‌کنند.
اسکوربیک اسید از کجا بخریم؟
برای خرید اسید اسکوربیک از برند مطرح چینی زیبو، آوینا تجارت اطلس با تامین این ماده و توزیع مقدار مورد نیاز شرکت‌ها و صنایع همراه شما خواهد بود. اگر قصد خرید به قیمت عمده آسکوربیک اسید را دارید، به آوینا تجارت اطلس اعتماد کنید تا محصولی با کیفیت درجه یک را در کوتاه‌ترین زمان ارسال و با قیمت عمده دریافت کنید.
در آوینا تجارت اطلس خبری از واسطه‌های فروشنده آسکوربیک اسید نیست و به صورت مستقیم میزان سفارش شما در سایت ثبت و بلافاصله پیش فاکتور صادر می‌شود. برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید به صفحه محصول آسکوربیک اسید مراجعه کنید و یا با تماس با کارشناسان ما، پاسخ سوالات خود را در خصوص نحوه ثبت سفارش و کیفیت محصول ارائه شده در آوینا تجارت اطلس دریافت کنید.
سوالات متداول
اسید اسکوربیک نام دیگر کدام ویتامین است؟
آسکوربیک اسید نام دیگر ویتامین C است که به وفور در صنایع دارویی، غذایی، آرایشی و بهداشتی و غیره در گرید خوراکی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
قرص اسکوربیک اسید برای چیست؟
قرص آسکوربیک اسید به دلایل مختلفی توسط پزشک تجویز می‌شود. برای مثال ممکن است تجویز قرص برای افزایش جذب آهن، تقویت سیستم ایمنی بدن با کمک به تولید گلبول‌های سفید و یا کمبود ویتامین سی در بدن باشد.
آسکوربیک اسید در صنایع غذایی چه کاربردی دارد؟
در صنایع غذایی برای افزایش ماندگاری، کنترل pH، جلوگیری از اکسید شدن مواد غذایی و یا جبران ویتامین سی حذف شده در نوشیدنی‌ها، از آسکوربیک اسید استفاده می‌کنند.